☑️ در زمان پیک بیماری،بطور کلی تزریق واکسن،توصیه نمی شود،چون احتمال اینکه فرد بطور همزمان یا قبل از تزریق،به بیماری دچار شده باشد،زیاد است.

اما اگر قرار است تزریق انجام شود،حتما باید فرد،هیچ نوع علائمی که نشانه شروع کووید بوده را نداشته باشد،و نیز تماس نزدیک اخیر(منظور با فاصله کمتر از ۱۸۰سانتی متر،در زمان مجموع ۱۵ دقیقه یا بیشتر در طی ۲۴ ساعت)با فرد مبتلا به بیماری را نداشته باشد.

☑️ مصرف استامینوفن،یا NSAIDs تا ۲۴ ساعت قبل از تزریق واکسن ها توصیه نمی شود.اما بعد از تزریق برای کنترل تب یا بدن درد،می شود استفاده کرد.

☑️ برای افرادمبتلا به بیماری های اتوایمیون و التهابی روماتولوژیک،طبق نظر قاطع ACRتزریق دوز اضافی یا بوستر در فاصله حداقل ۲۸ روز پس از تکمیل دوره کامل واکسناسیون،توصیه می شود.

☑️ تعریف واکسیناسیون کامل:طبق نظر CDC،افرادی را فول واکسینه می گویند که لااقل ۲ هفته از دوره دوز دوم واکسن آنها گذشته شده باشد.

☑️ مصرف همزمان با سایر واکسن ها:بر اساس پروتکل جدیدCDC،واکسن کووید با سایر واکسن ها نظیر هپاتیت یا کزاز،در یک روز قابل تجویز است.فقط در بعضی از انواع واکسن،بهتر است از دو اندام مختلف برای تزریق دو واکسن استفاده شود.

☑️ بین واکسن های تایید شده توسط آژانس اروپا و FDA،بیشترین واکسن تزریق شده تا به امروز در جهان،۱)فایزر و ۲)آسترازنیکا بوده است.

☑️ بااینکه اثر بخشی آسترازنیکا(AZ) در مطالعات مختلف در مقابل سوش اصلی ویروس،بطور میانگین ۷۶ درصد بوده،ولی در یک مطالعه بزرگ که دوز اول واکسن به شکل(Low dose) LD،که طبق تعریف حاوی نصف تعداد پارتیکل های وکتور ویروس،نسبت به دوز استاندارد(SD)، و دوز دوم به همان شکل استاندارد(SD)بود،اثربخشی واکسن،به عدد ۹۰ درصد رسید.

☑️ اکثر انواع بیماری یا سابقه مشکلات انعقادی،منع مصرف هیچ کدام از انواع واکسن کووید نیستند.

☑️ در مطالعات قبلی اثر بخشی فایزر با مودرنا،اختلاف چندانی نداشت،اما در مقابل سوش دلتا،این اختلاف زیاد بوده،که در مورد مودرنا این عدد ۷۶ درصد، و فایزر ۴۲ درصد بود.اما همچنان هر دو واکسن کارآیی عالی در قبال پیشگیری از بستری در بیمارستان یا ICUداشتند.و میزان مرگ و میر بسیار عدد ناچیزی بود.

☑️ واکسن ها با مصرف اغلب داروها،تزریق بوتاکس،فیلر،هیچ تداخلی ندارند.