بدون شک، همه‌ی پدر و مادرانی که در مدفوع نوزاد خود خون مشاهده کرده‌اند در ابتدا

 وحشت‌زده شده‌اند. دلایل این مشکل از مسائل ساده تا حاد را در بر می‌گیرد؛ پاسخ آلرژیک و

 عفونت و گاهی حتی شیر مادر می‌توانند از دلایل ظهور خون در مدفوع باشند.

دلایل وجود خون در مدفوع

1. مصرف بیش از اندازه شیر مادر: شیر مادر بیش از حد می‌تواند دستگاه گوارش نوزاد را ملتهب

 کند و خون‌ریزی ایجاد کند. عدم تحمل لاکتوز عامل اصلی بروز این مشکل در نوزاد است.

2.  عفونت: عفونت‌های مختلفی می‌توانند باعث بروز خون در مدفوع نوزاد شوند. بچه‌ها مستعد

 ابتلا به عفونت‌های مختلف هستند. برخی از باکتری‌ها خون در مدفوع ایجاد می‌کنند. اسهال

 خونی همیشه باعث نگرانی‌های زیادی می‌شود و نیاز است که پزشک، نوع عفونت را تشخیص

 دهد. در صورت وجود اسهال خونی یا احتمال وجود عفونت در بدن نوزاد بلافاصله به پزشک

 مراجعه کنید.

3.  پاسخ آلرژیک: شیر و شیر خشک، هر دو حاوی پروتئین‌های مختلف و موادی هستند که

 ممکن است باعث ایجاد پاسخ آلرژیک در دستگاه گوارش نوزاد شود. التهاب ناشی از مصرف

 این مواد ممکن است باعث ظهور خون در مدفوع شود. ماده‌ی مخاطی نیز می‌تواند به‌همراه

 مدفوع از بدن دفع شود.

4. زخم در سینه‌ی مادر: تغذیه از شیر مادر معمولا باعث التهاب نوک سینه‌ی مادر می‌شود و

 خراش و خون‌ریزی ایجاد می‌کند. نوزاد در چنین شرایطی، ناخواسته این خون را می‌بلعد و در

 روند گوارشی، این خون به مدفوع می‌رسد. پزشک می‌تواند آزمایش ساده‌ای انجام دهد تا تعیین

 کند که خون دفع شده برای مادر است یا برای نوزاد!

5.  یبوست: چند بار در روز اجابت مزاج داشته باشند یا چندین روز هیچ اجابت مزاجی نداشته

 باشند. یبوست باعث سفت شدن مدفوع می‌شود و عبور آن در روده را سخت می‌کند. سپس،

 مدفوع در انتهای روده‌ی بزرگ کشیده می‌شود و خراش یا پارگی در سطح روده ایجاد می‌کند

 و به‌همین سبب در مدفوع خون روشنی دیده می‌شود.

6.  خراش مقعدی: مدفوع خشک یا قرار دادن نامناسب تب‌سنج رکتومی در مقعد می‌تواند باعث

 ایجاد خراش در مقعد شود. خون ناشی از این موضوع، کم و قرمز روشن است. این خون

 به‌همراه مدفوع دفع می‌شود یا به تنهایی در پوشک نوزاد دیده می‌شود. انقباض در باسن معمولا

 ممکن است خراش کوچکی در سطح پوستی مقعد ایجاد کند. اصطلاح پزشکی این مشکل،

 فیشر نام دارد که معمولا طی یک یا دو روز بهبود می‌یابد.

7.  دلایل دیگر: بیماری کولیت، نام تخصصی التهاب روده‌ی بزرگ است. این مشکل می‌تواند

 به‌دلیل عفونت (ویروسی یا باکتریایی)، اختلالات مادرزادی متابولیسم و گوارش و کم‌آبی جدن

 بدن بروز کند و به ظهور خون در مدفوع منجر شود.

در هم رفتگی روده نیز یکی از دلایل جدی مشکل خون در مدفوع است که طی آن یک قسمت

 از روده در بخش دیگری از آن می‌پیچد. سپس، روده ملتهب می‌شود و خون از دست می‌دهد.

 این مسئله، یک مورد اورژانسی است. مدفوع تیره یا ژله‌ای به همراه گریه‌های شدید نوزاد

 معمولا در چنین شرایطی دیده می‌شود. گاهی، خون موجود در پوشک نوزاد از ادرار او است.

 یک آزمایش ساده‌ی پزشکی به‌راحتی می‌تواند منشأ این خون را مشخص کند.

تشخیص آزمایشگاهی

درخواست آزمون آلرژی کنید اگر مشکوک به آلرژی هستید، برای تعیین آنتی ژن اختصاصی

IgE پروتئین شیرگاو، آزمایش درخواست کنید، اما به خاطر داشته باشید چون هیچ آزمون

 تشخیصی اختصاصی برای آلرژی غذایی غیروابسته به IgE وجود ندارد برای بررسی درستی این

 تشخیص باید به طور آزمایشی ۶ ۲ هفته از مصرف شیر گاو و محصولاتی که حاوی شیر است،

 خودداری شود.

درمان خون در مدفوع نوزاد

نوع درمان کاملا به‌علت ایجاد مشکل بستگی دارد.

یبوست را می‌توان با افزودن شربت کارو به شیشه‌ی نوزاد و استفاده از شیاف طبی گلیسیرین یا

 روغن معدنی در مقعد و یا داروهای نرم کننده مدفوع مثل لاکتولوز به‌ منظور روان ساختن مسیر

 عبور مدفوع درمان نمود. همینطور می توانید یک ژل بی حس کننده برای درمان یبوست یا

 شقاق استفاده کنید.

استفاده از شیر خشک سویا یا دیگر شیر خشک‌های مخصوص، به درمان عدم تحمل لاکتوز یا

 شیر اضافی کمک خواهد کرد.

عفونت، اسهال خونی یا مدفوع ژله‌ای مانند به ارزیابی پزشک و درمان با توجه به نتایج آزمایش

 نیاز دارد.

در هم رفتگی روده نیازمند روند درمانی خاص یا جراحی است تا بتوان روده را به‌حالت اولیه

 بازگرداند. تأخیر در درمان این مشکل، نتایج جدی یا حتی مرگ را به‌همراه خواهد داشت

هشدار

مدفوع روان ژله‌ای مانند که دارای خون قرمز تیره باشد نشانه‌ای از درهم رفتگی روده به شمار می‌رود. اسهالی که بسیار خونی باشد نشان‌دهنده‌ی عفونت جدی است. اگر نوزاد بی‌توجه و

 بی‌حال شده است یا به‌نظر می‌آید که بدنش به آب نیاز دارد، همه‌ی این نشانه‌ها می‌توانند حاکی

 از وجود مشکلی در بدن باشند و به همین دلیل باید به پزشک مراجعه شود.

اگر نوزاد خوشحال است، به‌خوبی غذا می‌خورد، تب ندارد و به‌نظر نمی‌آید که درد خاصی

 داشته باشد، مشکل او خوش‌خیم و محدود است. تب، درد شکمی، پریشانی و اسهال خونی

 نیازمند مراجعه به پزشک یا اورژانس است.

توجه

توجه شود که باید تشخیص دهید که آیا لکه واقعا خون هست یا خیر. وجود کریستال های

 اورات در مجاری ادراری می تواند سبب لکه های قرمز روی پوشک شود، اما از نظر بالینی مهم

 نیست. داروهایی نظیر ریفامپین که در ادرار ترشح می شود، می تواند سبب قرمز رنگ شدن

 ظاهر مدفوع شود.

وجود خون قرمز روشن، هنگام خشک کردن یا روی پوشک (بدون این که با مدفوع مخلوط

 شده باشد) بیانگر خونریزی از ناحیه مقعد است. اگرچه یبوست و شقاق مقعد معمولا همراه

 وجود خون در پوشک وجود دارد، یبوست شایع ترین دلیل خونریزی رکتال پس از دوران

 نوزادی است، صرف نظر از این که آیا شقاق مقعد قابل رویت است یا خیر. شقاق همراه با

 یبوست معمولا به دلیل زور زدن کودک یا گریه همراه با درد هنگام دفع مدفوع است؛ در مقابل،

 پولیپ های رکتال با خونریزی های مکرر بدون درد خواهد بود.

با وجود خون مخلوط شده به مدفوع باید به درهم فرورفتگی روده ها مظنون شد. موکوس های

 خونی رنگی که دفع می شوند اصطلاحا به نام ژله توت فرنگی توصیف می شوند؛ ممکن است

 سابقه کولیک شدید حمله ای و رنگ پریدگی دوره ای وجود داشته باشد. اگر مدفوع خونی

 تیره تر از طبیعی یا حتی سیاه رنگ (با فرض این که به کودک مکمل آهن داده نشده باشد)

 وجود داشته باشد، احتمال این که خون از قسمت های بالاتر دستگاه گوارش باشد، بیشتر است.

 مثلا این خونریزی ممکن است به دلیل ازوفاژیت ثانویه به ریفلاکس، گاستروانتریت شدید،

 دیورتیکولیت مکل یا یک کیست دوپلیکاسیون باشد. در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می

 شوند، شقاق نوک سینه می تواند منجر به خون تیره در مدفوع نوزاد شود.

 
در مورد قوام، تکرر و رنگ مدفوع سوال کنید. اگر مدفوع زیاد و نرم تر از معمول بود، ممکن

 است به دلیل کامپیلوباکتر یا عفونت شیگلا یا سایر عفونت های باکتریایی مثل کلستریدیوم

 دیفیسیل باشد. آخرین موردی که باید به آن شک کرد استفاده از آنتی بیوتیک ها است. در

 مواجهه با گاستروانتریت ویروسی، خونریزی بسیار نادر است. همچنین باید در مورد این که آیا

 سایر اعضای خانواده با این مشکل درگیر شده اند و مسافرت های اخیر نیز سوال کنید.
 
معاینه عمومی انجام دهید به دنبال علایمی چون کبودی باشید. کبودی ممکن است نشان دهنده

 اختلال خونریزی دهنده عمومی باشد. همچنین کودک را از نظر کم خونی به دنبال از دست

 دادن طولانی مدت خون یا از نظر کم آبی به دلیل استفراغ و اسهال بررسی کنید.

شکم را معاینه کنید توجه کنید که آیا مدفوع قابل لمس یا نفخ وجود دارد یا خیر؛ و در آخر،

 بسته به وضعیت بالینی کودک و وجود استفراغ (اغلب آلوده به صفرا) این مشکل ممکن است به

 دنبال چرخش نابجا و پیچش روده باشد. در این صورت در لمس یک توده سوسیسی شکل در

 قسمت راست بالایی شکم لمس می کنید که نشان دهنده درهم رفتگی روده ها است.